سمیولوژی اعصاب

نواحی آناتومیک مختلف مغز شامل: لوب تمپورال، اکسی ‌پیتال ،لوب پریتال و لوب فرونتال است.
در نمای همیسفریک که از خارج به مغز نگاه می‌کنیم لوب تمپورال و بخش‌هایی از لوب اکسی پیتال و فرونتال دیده می‌شود.

در نمای ساژیتال: بخش‌هایی از لوب اکسی‌پیتال و قسمت عظیمی از لوب پریتال، بخش‌هایی از لوب فرونتال و کورپوس کالازوم ( نواحی ارتباطی مغز) و تالاموس و مخچه و بخشی از قسمت داخلی لوب تمپورال که به آن ناحیه مژیال گفته می‌شود مشاهده می‌شود.
از قسمت تحتانی ساقه مغز و قسمت تحتانی نیکره‌ها دیده می‌شود.
نورون فوقانی و تحتانی و یا سیستم عصبی مرکزی و سیستم عصبی محیطی داریم. دو قسمت موتور
که موتور نورون فوقانی از سلول های لایه پیرامیدال کرتکس شروع می‌شوند و به شاخ قدامی نخاع ختم
می شوند و سیستم تحتانی از شاخ قدامی نخاع شروع و به عضلات ختم می‌شود. به این مسیر تا شاخ قدامی سیستم عصبی مرکزی می‌گویند. و سیستم عصبی محیطی که این مسیر از کرتکس به ساب کورتکس و بعد به ساقه مغز می‌رودو در انتها به نخاع ختم می‌شود و راه های آوران نیز به همین شکل از محیط آمده و ابتدا وارد ستون خلفی و جانبی و قدامی نخاع شده و پیام را به سمت بالا انتقال می‌دهند.
سیستم اتونوم :از 31 جفت زنجیره سمپاتیک در اطراف ستون فقرات که مربوط به راه‌های سمپاتیک هستند و در اطراف شرایین عبور و به سمت ارگان مربوطه می‌روند و پاراسمپاتیک که گانگلیون‌هایشان در نزدیک احشا قرار دارد تشکیل شده است. برای مثال پاراسمپاتیک چشم روی سلیاری بادی است و پاراسمپاتیک قلب روی قلب ولی سمپاتیک گانگلیون‌هایش روی ستون فقرات قرار دارد.
لوب اکسی‌پیتال عملش پردازش اطلاعات بینایی است،لوب تمپورال پیام های شنوایی را پردازش می‌کند، پریتال بیشتر حسی و فرونتال بیشتر حرکتی.
12 جفت اعصاب کرانیال داریم که شماره یک الفکتوری است که مربوط به حس بویایی می‌باشد و پیام ها را به بولب بویایی منتقل می‌کند و از آنجا به قسمت‌های تحتانی لوب فرونتال رفته و تفسیر می‌شود.
زوج شماره 2 اپتیک است که پیام های بینایی را از محیط گرفته و در کیاسما تقاطع پیدا کرده و در نهایت در لوب اکسی‌پیتال پیام ها پردازش می‌شوند.
عضلات محرکه چشم که زوج‌های 3 و 4 و 6 در آن نقش دارند که هسته‌هایشان در ساقه مغز قرار دارد.
عصب زوج 5 که 3/2 قدامی جمجمه و مغز را حس می‌دهد و حرکتی آن نیز مربوط به عضلات فک است و هسته اصلی آن که حرکتی است در پل مغزی قرار دارد ولی هسته های حسی آن از نخاع شروع شده و تا مغز میانی ادامه پیدا می‌کند.
عصب زوج 7 که حسی و حرکتی و پاراسمپاتیک است که حرکتی آن بیشتر حرکت عضلات سطحی صورت می‌باشد و حرکت عضلات عمقی و قدرتمند فک برعهده عصب زوج 5( تریژمینال) است. عصب زوج 7 از داخل اینترنال ادیتوری آمده و هسته آن نیز در داخل پل مغزی قرار دارد.
عصب زوج 8 که جز کخلآر (حلزون) آن در شنوایی نقش دارد که حلزون 2 دور و نیم به دور خودش می‌پیچد و قسمت دیگر از عصب 8 جز تعادلی یا وستیبولار است که سه مجرای نیم دایره است. هسته عصب زوج 8 در داخل پل مغزی قرار دارد که 4 هسته ککلار و 4 هسته وستیبولار دارد.
گلوسوفارنژیال(زوج 9) که هم حسی و هم حرکتی و هم پاراسمپاتیک می‌باشد.
زوج 10:که اکثراً احشا و عضلات حنجره را عصبدهی می‌کند
زوج 11: که عضلات تراپزیوس و استرنوکلیدوماستویید را عصب دهی می‌کند که هسته آن در داخل گردن و بصل‌النخاع قرار دارد.
زوج 12:هایپوگلوسال که به زبان عصب می‌دهد.

به منحنی‌هایی که درماتوم‌های حسی بدن را نشان می‌دهد فونکیگارد می‌گویند.

که این نواحی را با سوزن زدن بر پوست معین کرده و ناحیه درگیری درماتوم نخاعی را مشخص می‌کنیم.
وسایل لازم برای انجام معاینه نورولوژی عبارتند از:افتالموسکوپ، سواب ، چکش رفلکس ، آبسلانگ ، دیاپازون 128 یا 256 ،سوزن برای بررسی حس و کارت اسنلن .
معاینه سیستم موتور یا حرکتی:
اولین معاینه در سیستم موتور نگاه است و ببینیم که عضلات متناسب با سن وجنس فرد هست یا خیر. ممکن است هایپرتروفی باشد( بیشتر در ورزشکاران) یا اینکه ممکن است که عضلات آتروفیک باشند برای مثال ناحیه قفسه سینه را نگاه می‌کنیم و از روی عضلات ناحیه و دیده شدن دنده‌ها می‌توانیم معیاری برای حجم عضلانی داشته باشیم.
گاهی برخی افراد دارای عضلات هایپرتروفی هستند ولی ورزشکار نبوده واین منشا بیماری دارد و این افراد دچار میوتونی هستند و عضلات این افراد دائم منقبض شده و زمان شل شدن عضلاتشان کوتاه است و به این بیماری تامسون می‌گویند و فرد با وجود هایپر‌تروفی بودن عضلات توان عضلانیش کم است(پهلوان پنبه). از نظر شیوع، بیماری تامسون بیماری نادری است. مثال دیگر در بچه هایی که دوشن دارند و دچار یک نوع میوپاتی دیستروفیک هستند و معمولاً تا سن 3و 4 سالگی فوت می‌کنند و این بچه‌ها از نظر عضلانی بسیار هایپرتروفی هستند ولی توان بلند شدن هم ندارند و در نهایت عضلات سینه‌ای درگیر شده و فوت می‌کنند.
بعد از نگاه مرحله دوم در معاینه موتور لمس است. در لمس تون عضلانی را چک می‌کنیم که این تون به علت عصب‌دهی مداوم در صفحه حرکتی می‌باشد که این صفحه حرکتی از یک درماتوم نخاعی و یک ریشه عصبی و چند رشته عضلانی تشکیل شده که این تون هیچگاه از بین نمی‌رود و کمترین میزان آن درمرحله‌ی خواب غیر رم است.
در برخی افراد این تون خیلی افزایش یافته که در اندام فوقانی دچار ادداکشن بازو(بازو به سمت قفسه سینه می‌آید) و فلکشن آرنج و تا حدودی فلکشن انگشتان هستند که به آن اسپاستیسیته اندام فوقانی می‌گویند و این فرد هایپرتون است.
در اندام تحتانی برعکس تمایل به وضعیت هایپراکستنشن دارد برای مثال در هنگام خم کردن پا بر روی تنه وخم کردن زانو و در مقابل درسی‌فلکشن مچ پا مقاومت می‌کند و هایپراکستنشن وضعیت هایپراسپاستیسیته اندام تحتانی است(در مقابل بسته شدن و تا کردن مقاومت می‌کند) در حالی که در اندام فوقانی هایپرفلکشن وضعیت هایپراسپاستیسیته است(در مقابل باز شدن مقاومت می‌کند). اما در فرد نرمال اندام را می‌توان به صورت پسیو و به راحتی و بدون
مقاومت حرکت داد پس دراسپاستیسیته مقاومت در برابر حرکات پسیو در یک جهت وجود دارد، در اندام فوقانی مقاومت در جهت اکستنشن و در اندام تحتانی مقاومت در جهت فلکشن وجود دارد. اسپاستیسیته همچنین وابسته به سرعت است یعنی هرچه سریعتر بکشیم مقاومت نیز افزایش می‌یابد. خاصیت دیگر اسپاستیسیته این است که در ابتدای حرکت پسیو بیشتر است ودر انتها دیگر ول می‌کند ومقاومت نمی‌کند.
نوع دیگری از مقاومت وجود دارد که به آن ریجیدیتی می‌گویند که در اینجا مقاومت در برابر حرکت در هر دو جهت
است و در افرادی که دچار اشکال در گانگلیون‌های بازال هستند مثل بیماری پارکینسون دیده می‌شود و این مقاومت وابسته به سرعت نیست و همچنین در کل دامنه حرکت وجود دارد و گاهی اوقات حالت چرخدنده‌ای(در حرکت) پیدا می‌کند و به آن چرخدنده می‌گویند.
بعد از معاینه تونوسیته وارد معاینه فرس یا قدرت عضلانی می‌شویم که در اینجا معیار ما 5 از 5 است که قدرت
نرمال متناسب با سن وجنس فرد است. در 5 از 5 فرد دست خود را هم در برابر جاذبه و هم در مقابل مقاومت می‌تواند بالا آورد و دست خود را نگه دارد برای مثال یک وزنه یک کیلویی را بلند کند و نگه دارد.
4 از 5 :فرد جسم را بالا آورده ولی نمی‌تواند نگه دارد ( منظور از نگه داشتن در همان ابتدا است نه یک ساعت) .
3 از 5 :فرد فقط بر جاذبه غلبه می‌کند و اگر مقاومت قرار دهیم نمی‌تواند دستش را بالا آورد.
2 از 5: در مقابل جاذبه هم نمی‌تواند حرکت دهد و فقط در جهت افق( مثلاً روی تخت دست خود را حرکت دهد).
1 از 5 : فقط اندکی و به صورت جزیی می‌تواند انگشتان خود را حرکت دهد.
0 از 5 :هیچ گونه حرکتی در اندام مورد بررسی ما وجود ندارد.
یک نوع از کاهش فرس عضلانی گلوبال است که کاهش قدرت به یک نسبت است. نوع دیگر کاهش
قدرت عضلانی به صورت گراس یا آشکار است که یک سمت بدن یا یک اندام از کار افتاده و یا یک سمت بدن عضلات دیستال و پروگزیمال به یک نسبت قدرتشان کاهش می‌یابد برای مثال فقط راست یا چپ و یا فقط اندام فوقانی، که به صورت واضح این حالت وجود دارد. در برخی افراد کاهش قدرت عضلانی به صورت درماتومال است که به آن سگمنتال هم می‌گویند که در آن فقط یک ناحیه قدرتش کاهش یافته مثلاً فقط عملکرد ابداکشن بازو ضعیف شده ولی می تواند دست پزشک را به خوبی فشار دهد یا مثلاً پایش را نمی‌تواند بالا آورد ولی انگشتان پا قدرت خوبی دارن در اینجا یا ریشه‌های عضلانی یا صفحه حرکتی و یا شبکه (مثال شبکه بازویی یا کمری) مشکل دارد. که باید دانست هر عمل بر عهده کدام عضلات است برای مثال فردی ممکن است مراجعه کند و در باز و بسته کردن انگشتان دست خود مشکل داشته باشد و سابقه شکستگی آرنج را نیز بدهد، میتوان این مورد را مطرح کرد که شاید عصب اولنار که از شیار اولکرانون رد می‌شود گیر افتاده و عصب اولنار فلج و دچار نوروپاتی عصب اولنار شده است. یا اینکه در اثر شکستن استخوان کلاویکل ممکن است فرد دچار مشکل در شبکه بازویی شود و دچار فلکسوپاتی گردنی گردد.
فردی 60 ساله با سابقه مصرف وارفارین مراجعه و نمی‌تواند به درستی راه رود و فلکشن ران و اکستنشن زانو را نمی‌تواند انجام دهد و در معاینه، سوزن که به ناحیه ران می‌زنیم به خوبی حس نمی‌کند و می‌توان حدس زد که عصب فمورالش دچار مشکل شده است و می‌توان گفت که این فرد دچار هماتوم عضله پسواس شده است به دلیل مسمومیت با وارفارین .
به اینها کاهش فرس درماتومال گفته می‌شود و بعد از معاینه متوجه می‌شویم تمام عضلات حرکتی این فرد به یک نسبت آسیب ندیده‌اند.
برخی افراد هستند که فقط در بلند شدن مشکل دارن ولی زمانی بایستد راحت است و می‌تواند راه رود ولی مثل اردک راه می‌رود که می‌توان حدس زد که این فرد دچار مشکل و میوپاتی در عضلات پروگزیمال(گلوتئوس ماگزیوس و مدیوس) لگن است. در میوپاتی ها بیشتر عضلات بزرگ پروگزیمال درگیر می‌شوند.
حالت دیگر این است که عضلات پروگزیمال فرد سالم است ولی عضلات دیستال دچار مشکل هستند و در گرفتن اجسام با دست مشکل دارد و مثل اسب راه می‌رود و پای خود را زیاد از روی زمین بلند می‌کند و مچ پایش حرکت بسیار کمی دارد که این حالت در جریان نوروپاتی‌ها وجود دارد که قدرت عضلات پروگزیمال سالم است اما عضلات دیستال دچار مشکل هستند(مچ و دست‌ها) که به مجموع این موارد کاهش قدرت سگمنتال یا درماتوم می‌گویند.
حرکات غیر طبیعی : فرد حرکت اضافی دارد .مثل ترمور (لرزش دست‌ها) یا دائم دچار حرکت قسمتی از بدن
است که به آن کره می‌گویند که کره به حرکات اضافی غیرارادی با دامنه محدود و نسبتاً سریع در عضلات پروگزیمال گفته می‌شود. یا اینکه فرد دچار آتتوز است زبانش را نمی‌تواند بیرون آورد یا اینکه زمانی که زبانش را بیرون می‌اورد دیگر نمی‌تواند آن را به داخل برگرداند و یا اینکه دچار دیستونی است و عضلاتش به طور دائم در حالت انقباض قرار دارند که به این هم آتتوز می‌گویند مثلا ًدیستونی گردنی( تورتیکولی) پیدا کرده یا حالت اپیستوتونوس دارد و یا دیستونی شدید در مچ پا دچار شده که تاندون‌هایش دچار کشیدگی شده و در راه رفتن دچار مشکل شده است.
گاهی حرکات غیرطبیعی خود را به صورت اختلال در حرکت نشان می‌دهد که برای پیمودن مسافت کوتاه، مدت زیادی زمان می‌برد که به این برادی کینزی گفته می‌شود که در افراد پارکینسونی دیده می‌شود و گاهی فرد برای مدت طولانی پلک نمی‌زند که این هم یک نوع برادی‌کینزی است که باز هم در افراد پارکینسونی دیده می‌شود یا اینکه فردی مراجعه می‌کند و یک صورت کاملاً عروسکی دارد و عضلات صورت اصلاً حرکت نمی‌کنند که باز هم این حالت نیز در افراد پارکینسونی وجود دارد و یا اینکه توان قورت دادن خود به خود آب دهان خود را ندارد و بعد از مدتی آب دهان از کنار دهانش می‌ریزد که به آن سیالوره گفته می‌شود و تمام اینها اختلالات حرکتی هستند.
حرکات غیرطبیعی نشان دهنده درگیری عقده های قاعده‌ای مغز است که در واقع سیستم اکسترا پیرامیدال گفته می‌شود. یک سیستم پیرامیدال داریم که مسئول حرکت است و پیام را از کرتکس به عضلات می‌دهد ولی بخش اکسترا پیرامیدال مسئول کنترل حرکت است و دامنه و ریتم حرکت را تعیین می‌کند تا یک حرکت هماهنگ در بدن شکل بگیرد.
در معاینه سیستم موتور رفلکس‌ها را نیز چک می‌کنیم که در اینجا رفلکس‌های عمقی وتری را داریم که تک فیلامانی یا مونوسیناپتیک هستند و اینها یک بازوی آوران به نخاع از محیط و یک بازوی وابران به محیط از نخاع دارند که در این مسیر تنها یک سیناپس وجود دارد و زمانی که به تاندون ضربه میزنیم گیرنده کششی تاندون تحریک و پیام را به نخاع منتقل و از آنجا نیز پاسخ ارسال شده و عضله منقبض می شود. که رفلکس‌های وتری عمقی در جریان نوروپاتی‌ها یا رادیکولوپاتی‌ها کاهش پیدا می‌کند یا از بین می‌روند و در جریان هایپراسپاستیسیتی یا هایپرتونیسیتی
(به طور کلی در جریان ضایعات موتور نورون فوقانی افزایش پیدا می‌کند.
به این افراد نمره می‌دهیم از نظر میزان رفلکس که 2+ حالت طبیعی است و 3+ و 4+ حالت افزایش یافته است و 1+ و 0 حالت کاهش یافته می‌باشد.
در 3+ رفلکس محکمی با زدن چکش ایجاد می‌شود یا حتی با انگشت نیز می‌توان رفلکس را ایجاد کرد
در 4+ به حدی شدید است که حتی بگیریم محل دیگری به جز تاندون مثل استخوان تیبیا را نیز ضربه بزنید رفلکس و علاوه بر این ممکن است کلونوس هم داشته باشیم و وقتی یک ضربه می‌زنیم چندین بار منقبض می‌شود ایجاد می‌شودو یا اینکه زمانی پاتلا راست را می‌زنیم پاتلا چپ نیز منقبض می‌شود.
1+ : گرفتن رفلکس بسیار سخت است
0: به هیچ طریقی نمی‌توان رفلکس به دست آورد
معاینه سیستم حسی:
قسمت های مختلف نخاع که به آن‌ها راه‌های اسپاینوتالامیک می‌گویند پیام را به تالاموس برده و آن نیز پیام را به کورتکس پریتال منتقل می‌کند، بر 3 قسم هستند قدامی، خارجی، خلفی که هر کدام از این‌ها مسئول انتقال حس خاصی هستند.
خارجی: درد و حرارت قدامی : حس سطحی خلفی: حس عمقی و ارتعاش
با سوزن زدن ستون خلفی و با آب سرد و گرم ستون خارجی و زمانی که پنبه روی صورت یا دست میمالیم یا اینکه فرد متوجه لباس خود هست در واقع ستون قدامی را چک می‌کنیم.
فردی که می‌تواند به راحتی و بدون نگاه کردن به پا‌های خود راه رود و چشم بسته نیز توانایی راه رفتن را دارد این نشانه این است که حس موقعیت و جهت‌یابی او سالم است . افرادی که دچار این اختلال هستند در راه رفتن به پا‌های خود نگاه می‌کنند و چشم خود را ببندند زمین می‌خورند و از همه مهم‌تر،از اینکه پای خود را از روی زمین بر دارن می‌ترسن و نمی‌تواند تصور کند پایش روی هوا است یا زمین. راه دیگر چک کردن این افراد با دیاپازون است که زمانی روی زانو یا کرست ایلیاک و یا مالئول پا آن‌ها دیاپازون را قرار می‌دهیم متوجه نمی‌شوند.
تست رومبرگ: به فرد می‌گوییم بایستد و دست خود را جلو بیاورد و بعد چشم خود را ببندد و ببینیم آیا می تواند تعادل خود را حفظ کند یا خیر که در واقع این تست نشان دهنده حس موقعیت است و اگر مشکل داشته باشد یعنی در ستون‌هاو یا راهای رساننده پیام به ستون‌ها مشکل وجود دارد.
سطح حسی:
کار دیگر در معاینه حسی، درجه حسی است که بر اساس درماتوم‌های مختلف حسی این عمل را انجام می‌دهیم و از بالا شروع به سوزن زدن یا لمس کردن می‌کنیم و از یک مقطعی بیمار ممکن است بگوید دیگر سوزن را حس نمی‌کند یا کمتر حس می‌کند و بهترین راه این است که از پشت این عمل را انجام دهیم واین نشانه درگیری نخاعی است و می‌توان مقطع درگیری نخاعی را مشخص کرد.
معاینه سیستم مخچه‌ای یا تعادلی: مخچه دو عمل را بر عهده دارد یکی حرکات ظریف و متناوب را برعهده دارد و دیگری تعادل عضلات چشم و تعادل در راه رفتن و تعادل عضلات تنه و عضلات اندام ها را بر عهده دارد و کار دیگر نقش در تونیسیته عضلات است که در مشکل مخچه‌ای فرد دچار هایپوتونی می‌شود.
در افرادی که دچار هایپوتونی شده‌اند در معاینه بر روی تخت ممکن است متوجه مشکلی نشویم اما همین که می‌ایستد بسته به اینکه مخچه در کدام سمت آسیب دیده باشد فرد از همان سمت به زمین می‌خورد و به عبارتی فرد دچار همی‌آتاکسی شده است و این در حالی است که فرس عضلانی نرمال است.
مخچه در حرکات ظریف و الترنیتیو هم نقش دارد مثل پیانو نواختن و حرکات فینگر تونوس انجام دادن و...
در افراد اختلال مخچه حرکات چشم نیز دچار مشکل است و نیستاگموس دارد و تعادل حرکات چشمی را نیز دست می‌دهد این افراد همچنین کنترل عضلات بلع خود را نیز از دست می‌دهند و با هم هماهنگ نیستند و حرف زدنش نیز مختل است و عضلات تکلمی یا ارتیکولیشن با هم هماهنگ نیستند و حروف را به خوبی به زبان نمی‌اورد که به آن
اسلارد اسپیچ می‌گویند و علتش نا‌هماهنگی در عضلات صحبت کردن است و اصطلاحاً فرد دچار دیس آرتریااست. همچنین ممکن است فرد دچار دیس‌فاژی نیز شود یعنی در بلعیدن هم دچار مشکل گردد.
و آخرین مرحله معاینه نورولوژی این است که فرد بلند شود و راه رود که به آن معاینه گیت(محور) می‌گویند. در واقع دربسیاری از مواقع مانند حالت همی‌آتاکسی در معاینه چیزی پیدا نمی‌کنیم ولی همین که فرد بلند می‌شود متوجه می‌شویم که عدم تعادل به سمت چپ یا راست دارد.
معاینات مخچه عبارتند از:زدن انگشت به بینی، تاندم گیت و تست رومبرگ.
مسیر بینایی: شعاع‌های نورانی از میدان بینایی آمده و در قسمت‌های مقابل در رتین قرار می‌گیرند یعنی شعاع‌های نازال میدان بینایی در قسمت تمپورال رتین قرار می‌گیرند و برعکس و اشیا را در رتین به صورت معکوس و برعکس مشاهده می‌کنیم یعنی چپ و راست و بالا و پایین برعکس می‌شود و سپس از رتین آمده و عصب اپتیک را
تشکیل می‌دهند قسمت‌های نازال ، نازال عصب اپتیک و لترال ، لترال عصب اپتیک را تشکیل می‌دهد که لترال‌ها در اپتیک ترکت را تشکیل می‌دهند که این کیاسما تقاطع نمی‌کنند و نازال ها تقاطع می‌کنند و بعد از آن مسیر بینایی
مسیر بینایی از الیاف لترال همان سمت و نازال سمت مقابل تشکیل می‌شود.

دیابت

دیابت یا مرض قند، بیماری مزمنی است که در آن نظم سوخت و ساز بدن مختل می شود. به همین غلظت قند خون افزایش میابد که مربوط به کمبود یا عدم فعالیت هورمون انسولین مترشحه از پانکراس می باشد. در واقع در پانکراس چهار دسته سلول وجود دارد که دسته سلول های نوع بتا در آن مسئول ترشح انسولین هستند و وظیفه انسولین آزاد سازی گلوکز از کبد می باشد که عکس این عمل توسط سلول های آلفا پانکراس که مسئول ترشح گلوکاگون هستند انجام میگیرد و موجب ذخیره گلوکز در کبد به صورت گلوکاگون می شوند. گاهی اوقات به دلایل مختلف ممکن است سلول های بتا دچار کمبود ترشح شوند البته گاهی هم ممکن است سلول های بتا درست عمل کنند و انسولین را به میزان کافی ترشح کنند ولی به علت اختلال در سلول های بدن که ممکن است فاقد گیرنده های انسولین باشند و یا گاهی اوقات به علت وجود یک سری مواد خنثی کننده ی انسولین فرد دجار بیماری دیابت شود.

نشانه های بیماری دیابت

بیماری دیابت در مراحل اولیه علائم بارزی ندارد ولی به تدریج که پیشرفت نمود،ممکن است یک یا چند نوع از علائم زیر ظاهر شود:
تکرر ادرار،تشنگی زیاد،کاهش وزن بدن،گرسنگی،ضعف بینایی،خارش و بی حسی دست و پا و خشکی زیاد پوست، تاخیر در ترمیم زخم و عفونت های مکرر.

نسبت شیوع دیابت چقدر است

طبق آمار ارائه شده توسط سازمان جهانی بهداشت 150 میلیون نفر در جهان گرفتار دیابت هستند. در ایران حدود سه میلیون بیمار دیابتی شناسائی شده است و چون بخش اعظم مبتلایان خبر از بیماری خود ندارند نمی توان آمار دقیقی ارائه نمود. در عین حال به نظر می رسد که حد اقل 5 تا 6 درصد جمعیت به نحوی از دیابت و عوارض آن رنج میبرند . این نسبت در بعضی از نقاط کشور به علت تغذیه و روش زندگی نامناسب تا 10 درصد نیز گزارش شده است

تشخیص دیابت چگونه صورت میگیرد

بیماری دیابت با افزایش قندخون مشخص می شود.در این حالت بیمار احساس تشنگی کرده و تکرر ادرار پیدا میکند که به علت این است که وقتی قند از طریق ادرار دفع میشود آب را نیز با خود دفع می کند زیرا کلیه ها دارای یک حد اکثر ظرفیت برای انتقال گلوکز هستند زمانی گلوکز در پلاسمای فرد به بیش از دو برابر رسید چون کلیه ها توان جذب دوباره گلوکز را ندارند گلوکز در ادرار در موارد شدید ظاهر شده که با تست ادرار نیزمشخص میشود.پزشک با مشاهده این علامت ها مشکوک به دیابت شده و درخواست آزمایش می کند که می تواند دو نوع تست استفاده شود:
1-FBS:در این تست قند خون ناشتا را محاسبه میکنند که باید بین 70 تا 110 میلی گرم در 100 میلی لیتر خون باشد و افرادی با قند خون بین 110 تا 125 میلی گرم در 100 میلی لیتر خون غیر طبیعی و باید تحت مراقبت قرار گیرند و اگر فرد دارای قند بالای 125 باشد دیابتی محسوب میشود ( در ازمایش ها منظور از قند در میلی گرم میزان گلوکز در میلی گرم خون است.)

2- 2hpp: در این تست قند خون فرد را 2 ساعت بعد از وعده ی غذایی (یا مصرف مواد قندی) محاسبه کرده که باید زیر 200 باشد.

بیماری های مقاربت جنسی

آشنایی با بیمارى هایى که از طریق مقاربت جنسى منتقل مى شوند
بیماری هایی که از طریق مقاربت جنسی منتقل می شوند چه هستند؟ بیمارى هایى که از طریق مقاربت جنسى منتقل مى شوند (که به اختصار به آنها STDs می گویند) امراضى هستند که از طریق تماس فیزیکى مقاربت جنسی به بدن منتقل مى شوند. این امراض از طریق ویروس‏‏، باکتری و یا پارازیت رخ مى دهند. این بیماری ها همچنین به نام «عفونت هایی که از طریق مقاربت جنسی منتقل می شوند» (STIs) و یا به اسم قدیمی شان «بیماری های مقاربتی» (VD) شناخته می شوند. حداقل ۲۵ نوع امراضی وجود دارد که از طریق مقاربت جنسی منتقل می شوند. آنچه وجه اشتراک این امراض است این است که همه از طریق تماس جنسی، منجمله واژن، مقعد و دهان منتقل می شوند. امراضی که در این جزوه از آنها نام برده شده به هیچوجه لیست کاملی نیستند، بلکه صرفا رایج ترین این امراض هستند. ما همینطور در جای دیگر توضیحاتی درباره انتقال «ویروس نقص ایمنى انسان»(HIV) داریم.
چگونه می توانید دریابید که مبتلا به این امراض هستید؟ هر کس که از نظر جنسی فعال است در معرض خطر مبتلا شدن به این دسته از بیماری ها قرار دارد. برخی از این نوع بیماری ها عوارضی دارند، مانند مایعاتی که از طریق اندام تناسلی ترشح می شوند، درد هنگام ادرار و یا تورم و بادکردن اندام تناسلی. بسیاری از این بیماری ها، مانند کلامیدیا (Chlamydia) اغلب موارد بدون عوارض هستند. از اینرو مناسب است که یک معاینه جنسی برای تشخیص این بیماری ها داشته باشید اگر که فکر می کنید ممکن است در معرض ابتلاء به آنها قرار گرفته باشید. برخی اوقات مدت زیادی طول می کشد قبل از اینکه این بیماری ها عوارض خود را نشان بدهند و طی چنین دوره ای ممکن است شما عفونت خود را به دیگران منتقل کنید. از اینرو لازم است که شما برای این بیماری ها معاینه شده و آزمایش شوید. اگر شما با کسی رابطه دارید و تشخیص داده شده که به این بیماری ها مبتلا هستید این به این معنا نیست که همزی شما لزوما فاسق است. عوارض این بیماری ها اغلب ماها بعد از سرایت بروز می کنند.
چگونه می توانید از ابتلاء به این بیماری ها ممانعت کنید؟ شما می توانید خطر مبتلاء شدن به این بیماری ها را کم کنید اگر که هنگام مقاربت جنسی از کاپوت و وسایل مشابه استفاده کنید و خود و همزی تان برای این گونه بیماری ها معاینه شوید. هر چه با افراد بیشتری مقاربت جنسی داشته باشید ریسک مبتلاء شدن به بیماری ها بیشتر خواهد شد. روش های دیگر تقلیل خطر ابتلاء به این بیماری ها استفاده از کاپوت و وسایل مشابه در هنگام تماس جنسی دهنی، تمیز کردن وسایل تحریک جنسی بعد از استفاده، شستن دست های خود بعد از آمیزش جنسی، و بهبود روش های تمیزکردن اندام تناسلی هستند.
چرا مهم است بدانید که آیا به این بیماری ها مبتلاء هستید؟ بسیاری از بیماری های مقاربتی بسیار عفونی هستند و می توانید تاثیرات درازمدت منجمله عقیم شدن بجا بگذارند. بسیاری از این بیماری ها از طریق فرد مبتلاء به طرف دیگر او در یک رابطه جنسی منتقل می شوند و برخی ار آنها از طریق مادر به نوزاد متولد نشده او می توانند منتقل شوند. بیمارهای آمیزشی حتی امکان انتقال «ویروس نقص ایمنى انسان» (HIV) را تسریع می کنند.
یک راهنمایی درباره بیماری هایی که از طریق مقاربت جنسی منتقل می شوند
واژینوسیس میکروبی (Bacterial Vaginosis – BV) به معنای دقیق کلمه یک بیماری آمیزشی نیست زیرا که از طریق مقاربت جنسی منتقل نمی شود. ولی این بیماری از طریق رابطه جنسی تشدید می شود و اغلب موارد در زنانی که از نظر جنسی فعال هستند پیدا می شود تا در زنانی که هیچوقت مقاربت جنسی نداشتند. عامل این بیماری به هم خوردن توازن در وضعیت یک باکتری عادی و امن است که در واژن زن وجود دارد و هر چند که نسبتا بی خطر است و توجه به خود جلب نمی کند ولی برخی اوقات ممکن اسـت به ترشح بیش از حد مایعی منجر شود که بوی نامطبوع ماهی گندیده می دهد. هر چند که توضیح روشنی برای وقوع این بیماری وجود ندارد ولی این توضیح مطرح شده که ترکیب بازی منی مرد ممکن است یک عامل باشد زیرا که می تواند محیط اسیدی باکترهای واژن را عوض کند. یک عامل دیگر می تواند استفاده از کویل بعنوان یک وسیله پیشگیری توسط زنان باشد. یک زن نمی تواند واژینوسیس میکروبی را به یک مرد منتقل کند ولی ضروری است که او مورد درمان قرار گیرد چه اینکه این بیماری اغلب از واژن به رحم حرکت کرده و وارد لوله فالوپ شده و می تواند باعث عفونت بسیار جدی شود. درمان این بیماری از طریق مالیدن یک کِِرِم به واژن و استفاده از آنتی بیوتیک است.
بالانیتیس (Balanitis) اغلب بعنوان یکی از عوارض عفونیت و نه لزوما نوعی عفونت به اعتبار خود شناخته می شود. به معنای دقیق کلمه یک بیماری مقاربتی نیست بلکه بیشتر یک از عواقب فعالیت جنسی است. فقط مردان به این بیماری مبتلا می شوند و اغلب خود را بصورت تورم سر آلت تناسلی مرد نشان می دهد. این بیماری بیشتر در مردانی وجود دارد که ختنه نشده اند. عامل این بیماری بهداشت کم، سوزش ناشی از کاپوت و یا وسایل کشنده اسپرم، استفاده از برخی وسایل آرایش معطر و شستن زیر پوست ختنه گاه می باشد. درمان آن شامل استفاده از کِرِم برای تخفیف تورم و در صورت لزوم آنتی بیوتیک است.
کلامیدیا (Chlamydia) رایج ترین بیماری قابل درمان مقاربتی است. این بیماری اگر که درمان نشود می تواند باعث مشکلات جدی در مراحل بعدی زندگی شود. کلامیدیا باعث عفونت مدخل رحم (cervix) در زنان می شود. مجرای خروجی مثانه (urethra)، مقعد و چشمان در هم زن و هم مرد ممکن است از این بیماری عفونت یابند. عوارض عفونت در هر زمانی ممکن است بروز کنند. اغلب این عوارض چیزی بین یک یا سه هفته بعد از ابتلاء به بیماری رخ می دهند. البته عوارض بیماری ممکن است برای مدت مدیدی خود را نشان ندهند. درباره کلامیدیا اطلاعات بیشتری بدست آورید.
شپش ناحیه تناسلی (Crabs or Pubic Lice) انگل های کوچکی به شکل خرچنگ هستند که در بین مو زندگی کرده و از خون تغذیه می کنند. اینها عمدتا در بین موهای ناحیه تناسلی زندگی می کنند ولی ممکن است در بین موهای زیر بغل و همینطور موهای صورت و ابروی چشم هم زیست کنند. این انگل ها می توانند بیرون از بدن هم به زندگی خود ادامه بدهند و از اینرو در لباس، ملافه های تُشک و حوله هم ممکن است پیدا شوند. شما ممکن است این نوع شپش را با خود حمل کنید و از آن مطلع نباشید. ولی دو تا سه هفته بعد از آن دچار نوعی خارش می شوید. این نوع انگل عمدتا از طریق تماس فیزیکی در حین مقاربت جنسی منتقل می شود ولی ممکن است از طریق استفاده مشترک از لباس، حوله و یا ملافه با کسی که آن را دارد نیز منتقل شود. هیچ روش موثری برای جلوگیری از سرایت این انگل به خودتان وجود ندارد ولی شما می توانید با شستن لباس ها، حوله و ملافه تان با آب داغ از سرایت آن به دیگران جلوگیری کنید. محلول ضدعفونی ویژه ای را می توان از داروخانه خریدو به بدن مالید تا این انگل را از بین ببرد. تراشیدن موهای ناحیه تناسلی لزوما باعث از بین رفتن این انگل نمی شود.
اپیدیمیتیس (Epididymitis) اشاره به تورم اپیدیمتیس، که یک مجموعه از مجاری که در بالای بیضه ها قرار دارند و اسپرم تولید شده را ذخیره می کنند، دارد. این وضعیت همیشه نتیجه بیمارهای مقاربتی نیست. ولی اگر چنین باشد، اغلب ناشی از وجود کلامیدیا و یا گانوریا (Gonorrhoea) است. عوارض این بیماری خود را بشکل تورم دردناک بیضه ها و کیسه بیضه ها (scrotum) نشان می دهند. بهترین روش جلوگیری از این بیماری استفاده از کاپوت در حین مقاربت جنسی است زیرا این بهترین روش جلوگیری از سرایت کلامیدیا و گانوریا است. اپیدیمتیس خودش به کسی سرایت نمی کند ولی عفونت های دیگری که مسبب آن بودند قابل سرایت هستند. (در باره کلامیدیا و گانوریا به بخش های بعدی رجوع کنید). درمان این بیماری از طریق استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان عفونت هایی که باعث آن بودند صورت می گیرد.
تب خال ناحیه تناسلی (Genital herpes) توسط ویروسی بنام هرپیس سیمپلکس (herpes simplex) رخ می دهد. این ویروس می تواند بر دهان، ناحیه تناسلی، پوست اطراف مقعد و انگشتان اثر بگذارد. بعد از اولین شیوع تب خال، این ویروس می تواند در بین بافت های عصبی مخفی بماند، یعنی جایی که کاملا غیر قابل تشخیص است و باعث عوارضی نمی شود. عوارض اولین عفونت معمولا بین یک تا ۲۶ روز بعد از در معرض این بیماری قرار گرفتن رخ می دهند و برای دو تا سه هفته دوام می آورند. چه مرد و چه زن ممکن است یک یا چند نوع از عوارض این بیماری را داشته باشند که شامل حس خارش یا سوزش در ناحیه تناسلی یا اطراف مقعد، تاول های آبدار کوچکی که ممکن است بترکند و زخم های دردآور کوچک به جا بگذارند، برخورداری از درد هنگام ادرار اگر که ادرار از روی زخم های باز بگذرد، کسالت شبیه ابتلاء به آنفلونزا، کمردرد، سردرد، غدد متورم و تب می باشند. درباره تب خال ناحیه تناسلی اطلاعات بیشتری بدست آورید.
زگیل ناحیه تناسلی (Genital warts) تومورهای گوشتی کوچکی هستند که ممکن است در هر کجا از ناحیه تناسلی مرد یا زن پدیدار شوند. این بیماری در اثر ویروسی بنام «ویروس پاپیلوما انسان» (Human Papilloma Virus – HPV) باعث می شود. زگیل ممکن است روی آلات تناسلی، و یا اندام مختلف بدن، مانند دستان رشد کند. بعد ازاینکه ویروس زگیل ناحیه تناسلی به شما منتقل شد معمولا بین یک تا سه ماه طول می کشد که این زگیل ها بر روی اندام تناسلی شما ظاهر شوند. شما و یا همزی تان ممکن است متوجه ظاهر شدن تکه های سفید/صورتی کوچکی یا تکه های بزرگتری شبیه کلم روی ناحیه تناسلی شوید. این نوع زگیل در حوالی ناحیه خارجی واژن، پنیس، پوست بیضه و مقعد ظاهر می شوند. ممکن است به تنهایی یا بصورت گروهی رشد کنند. باعث خارش می شوند ولی بدون درد هستند. اغلب بجز خارش عارضه دیگری ندارند و ممکن است به سختی قابل دیدن باشند. اگر زنی در مدخل رحم اش زگیل داشته باشد، در آنصورت ممکن است باعث خونریزی جزیی شود و بصورت نادر ممکن است نوعی مایع رنگی از ناحیه واژن ترشح شود. درباره زگیل ناحیه تناسلی اطلاعات بیشتری بدست آورید.
گانوریا (Gonorrhoea) نوعی عفونت میکروبی است. معمولا از طریق تماس جنسی منتقل می شود و ممکن است باعث عفونت مدخل رحم، مجرای خروجی مثانه، مقعد و گلو شود. عوارض این بیماری ممکن است بین ۱ تا ۱۴ روز بعد از ابتلاء به آن ظاهر شوند. ممکن است به این بیماری مبتلاء شد و در عین حال هیچ عارضه ای هم نداشت. در مردان احتمال تشخیص عوارض این بیماری بیش از زنان است. درباره گانوریا اطلاعات بیشتری بدست آورید.
عفونت های دستگاه گوارشی (Gut Infections) ممکن است در هنگام رابطه جنسی منتقل شوند. دو تا از رایج ترین این عفونت ها «اَمُویی بیاسیس» (Amoebiasis) و «جیاردیاسیس» (Giardiasis) هستند. اینها عفونت های میکروبی هستند و وقتی که به ناحیه شکم می رسند باعث اسهال و درد شدید معده می شوند. عفونت های دستگاه گوارشی بین دو نفر منتقل می شود بویژه وقتی که یک نفر به این عفونت ها مبتلاء باشد و در رابطه جنسی تماس با مدفوع و یا مقعد صورت گیرد. استفاده از وسایلی مانند کاپوت و یا استفاده از دستکش های پلاستیکی می تواند جلوی سرایت این بیماری را بگیرد. وسایلی که برای تحریک جنسی هستند باید بعد از استفاده شسته شوند و همینطور دستان تان اگر در تماس با مدفوع قرار گرفتند باید شسته شوند. درمان هایی که برای مداوای اسهال وجود دارند برای درمان بسیاری از این عفونت ها کافی هستند ولی ممکن است استفاده از آنتی بیوتیک هم لازم شود.
هپاتیس (Hepatitis) باعث تورم کبد می شود. انواع مختلف هپاتیس وجود دارند. رایج ترین آنها هپاتیس A، B و C هستند. هر کدام از این ویروس به نحو متفاوتی عمل می کنند. هپاتیس ممکن است در اثر اسفاده از الکل و یا مواد مخدره رخ دهد ولی اغلب ناشی از نوعی عفونت ویروسی است. درباره هپاتیس اطلاعات بیشتری بدست آورید.
مولاسکوم (Molluscum) یک بیماری پوستی است که توسط ویروس «مولاسکوم کانتاجیوسویم» رخ می دهد. این بیماری بصورت برجستگی های کوچکی بر روی پوست ظاهر می شوند و ممکن است برای یکی دو هفته تا چند سال باقی بمانند. مولاسکوم باعث برجستگی های مروارید شکلی به اندازه یک خال بر روی ران، کفل، اندام تناسلی و برخی اوقات صورت می شود. این بیماری از طریق تماس فیزیکی در عین مقاربت جنسی و یا تماس پوستی منتقل می شود. جلوی انتقال این بیماری را می توان با استفاده از کاپوت، اجتناب از تماس پوستی با کسی که به این بیماری مبتلاء است و یا نداشتن رابطه جنسی با چنین فردی تا زمانی که درمان شود، گرفت. در بیشتر موارد مولاسکوم بدون درمان رفع می شود. ولی آنها را می توان خشک کرد و یا با استفاده از مواد شیمیایی پوشاند.
یوره ثرایتیس غیر مشخص (Non-Specific Urethritis - NSU) تورم مجرای خروجی مثانه مرد است. این تورم ناشی از چند نوع عفونت مختلف است که رایج ترین آنها کلامیدیا است. یوره ثرایتیس غیر مشخص ممکن است برای ماهها و حتی در مواردی برای سالها در یک رابطه تجربه شود. عوارض یوره ثرایتیس غیر مشخص ممکن است شامل این موارد شود: درد و یا حس سوزش هنگام دفع ادرار، ترشح یک مایه سفید/شیری از نوک آلت تناسلی مرد که در اول صبح ممکن است بیشتر مورد تشخیص باشد، و این حس که باید بکرات دفع ادرار کنید. اغلب ممکن است هیچ عارضه ای وجود نداشته باشد ولی این به معنا نیست که ممکن نیست این عفونت را به همزی تان منتقل نکنید. درباره عوارض یوره ثرایتیس غیر مشخص اطلاعات بیشتری بدست آورید.
جَرب (Scabies) توسط کرم های انگلی که به زیر پوست می روند و باعث خارش می شوند رخ می دهد. این کرم ها بسیار کوچک هستند و قابل رویت نیستند و بسیاری افراد نمی دانند که آنها را با خود حمل می کنند. اینها باعث خارش می شوند و این وضعیت ۲ تا ۶ هفته بعد از سرایت به مرض شروع می شود. علایم این بیماری وجود خط های قرمز در زیر پوست دست، کفل و اندام تناسلی است. رایج ترین نحوه سرایت این بیماری از طریق تماس فیزیکی در حین مقاربت جنسی است هر چند ممکن است با استفاده مشترک از حوله و یا لباسهای فرد دیگری که به بیماری مبتلا است سرایت صورت گیرد. این نحوه سرایت البته غیر معمول است. هیچ روش موثری برای اینکه از سرایت بیماری به خود جلوگیری کنید وجود ندارد هر چند که می توانید با شستن لباس ها و ملافه های خود در آب داغ از سرایت این بیماری به دیگران جلوگیری کنید. مایعات ضدعفونی وجود دارد که می توانید از داروخانه بخریید و به بدن خود بمالید تا این انگل از بین برود.
سفلیس (Syphilis) یک عفونت رایج در بریتانیا نیست ولی در برخی کشورهای دیگر بیشتر رایج است. این بیماری نوعی عفونت باکتریایی است. اغلب از طریق معاشرت جنسی منتقل می شود ولی ممکن است از طریق مادری که به آن مبتلا است به نوزاد متولد نشده اش هم سرایت یابد.علایم و عوارض سفلیس برای مرد و زن یکی است. این عوارض ممکن است به سختی قابل تشخیص باشند و از زمان مقاربت جنسی با کسی که به این بیماری مبتلا است ممکن است تا سه ماه طول بکشد قبل از اینکه عوارض بیماری ظاهر شوند. سفلیس چندین مرحله دارد. مراحل اول و دوم آن بسیار مسری هستند. درباره سفلیس اطلاعات بیشتری بدست آورید.
برفک (Thrush) که به آن کندیاسیس (candiasis) هم می گویند قارچی (yeast) است که برروی پوست زندگی می کند و رشد آن توسط باکترهای بی ضرر دیگری که وجود دارند محدود می شود. اگر این قارچ خود را تکثیر کند می تواند باعث خارش، تورم، زخم شدگی و ترشحات در مرد و زن شود. زنان ممکن است هنگام دفع ادرار نوعی ترشح غلیظ سفید را تجربه کنند. بسیاری از مردان ممکن است چنین ترشحی را از آلت تناسلی مرد تجربه کنند و برایش سخت باشد تا پوست ختنه گاه خود را عقب بزند. برفک هنگام مقاربت جنسی با کسی که به آن مبتلا است سرایت می کند. ولی همینطور در صورتی که لباسهای بسیار تنگ نایلونی یا الیافهای مصنوعی بپوشید و یا آنتی بیوتیک مصرف کنید نیز ممکن است بروز کند. برخی اوقات علت وقوع آن روشن نیست. برای جلوگیری از سرایت این بیماری استفاده از کاپوت هنگام مقاربت جنسی موثر است و تا آنجا که به مردان مربوط می شود شستن منظم زیر پوست ختنه گاه شان نیر مفید است. معالجه برفک شامل استفاده از درمانهای ضد قارچ می شود. برفک ممکن است بویژه در زنان دوباره عود کند.
تراکومانوس واژینوسیس (Trichomonas Vaginosis) که به اختصار به آن تریش (Trich) هم می گویند در اثر یک پارازیت که در واژن زنان و در مجرای خروجی مثانه مردان وجود دارد رخ می دهد. اغلب عارضه ای وجود ندارد. اگر عوارض این بیماری ظاهر شوند در آنصورت در مردان به شکل درد در حین ادرار و یا انزال در طی مقاربت جنسی و در زنان بصورت زخم زدگی در طی مقاربت جنسی و دفع ادرار و تورم ناحیه بیرونی واژن بروز می کنند. سرایت این بیماری معمولا از طریق رابطه جنسی از طریق دهان، مقعد و واژن با کسی که به آن مبتلا است رخ می دهد. معالجه این بیماری شامل استفاده از آنتی بیوتیک می شود و در صورت درمان مجددا عود نمی کند.
http://Www.MansourGhiyamat.BlogSpot.Com