تیروییدیت تحت حاد (SAT)

اسامی دیگر بیماری تیروییدیت تحت حاد عبارتند از : تیروییدیت تحت حاد غیر چرکی (subacte non suppurative thyroiditis) ،giant cell thyroiditis، pain full thyroiditis و de quervains thyroiditis.

نسبت زن به مرد در این بیماری از 3 به 1 تا 5 به 1 متغیر است ولی به طور کلی به طور بارزی شیوع بیشتری در میان زنان دارد.

بیماری تیروییدیت تحت حاد به صورت درد یا ناراحتی در ناحیه گردن ،تندرنس منتشر گواتر و یک دوره قابل پیش بینی از تغییرات تیروییدی مشخص می شود.

از نظر اپیدمیولوژی بهترین داده ها مربوط به بررسی Rochester Epidemiology Project in Olmsted county, Minnesota ، می باشد که در بین سال های 1970 تا 1997 صورت گرفته است که میزان بروز تیروییدیت تحت حاد را 12.1  مورد در 100000 نفر در سال بیان کرده است که در این میان بیشترین شیوع در میان زنان و در سنین جوانی و میان سالی وجود داشته است و با افزایش سن میزان بروز و شیوع کاهش یافته است.

بیماری به نظر می رسد که در اثر یک عفونت ویروسی یا به دنبال post viral inflammation ایجاد می شود و اکثر بیماران سابقه ای از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی را ذکر می کنند و به نظر می رسد این بیماری دارای شیوع فصلی است و بیشترین شیوع را در فصل تابستان دارد.

در این بیماری 3 فاز هایپر تیروییدی ، یوتیروییدی و هایپوتیروییدی وجود دارد و در نهایت بیمار از نظر عملکرد تیروییدی به حالت نرمال بازمیگردد هرچند که در دسته ای از افراد شانس عود بیماری یا هایپوتیرویید شدن دائم وجود دارد . التهاب در ابتدا موجب تخریب فولیکول ها و افزایش سطح هورمون های تیروییدی در خون می شود و ایجاد هایپر تیروییدی می کند سپس به دنبال این تخریب و همچنین مهاری که در اثر ازدیاد هورمون های تیروییدی بر روی TSH صورت می گیرد سطح هورمون کاهش پیدا کرده و فرد دچار هایپو تیروییدی می شود در این بین می تواند فاز کوتاه مدتی از یوتیروییدی نیز وجود داشته باشد. در انتها با تمام شدن دوره بیماری فولیکول های تیروییدی دوباره ساخته شده و شروع به سنتز و ترشح هورمون های تیروییدی می کند تا اینکه دوباره شخص از نظر عملکرد تیروییدی نرمال شود و هموستاز طبیعی را بازیابد.

تشخیص این بیماری اساساً به وسیله یافته های کلینیکی صورت می گیرد که عبارتند از: درد گردن که معمولاً به فک نیز منتشر می شود، تندرنس تیرویید و وجود یک گواتر منتشر. علائم هایپرتیروییدی ممکن است  وجود داشته باشد اما ساپرس بودن TSH و وجود یک ESR بالا  یا یک CRP مثبت و وجود یک تست پایین radioiodine uptake (معمولاً کمتر از یک تا 3 درصد) در فاز هایپر تیروییدی تشخیص را قطعی می کند.

به طور کلی علائم بالینی در یک فرد مبتلا به تیروییدیت تحت حاد عبارتند از: 1- حساسیت تیرویید در لمس 2- تب 3- گلو درد یا فارنژیت 4- پلی میالژی – پلی آرترالژی 5- خستگی پذیری 6- ضعف و بی حالی 7- عدم تحمل گرما 8- تعریق

که در کنار این علائم بالینی برای تایید تشخیص می توان از تست های آزمایشگاهی مختلفی استفاده کرد که علائم آزمایشگاهی کمک کننده عبارتند از: 1- لکوسیتوز با ارجحیت PMN که اوج مقدارش در هفته اول و دوم می باشد2- ESR بالا  (معمولاً بیشتر از 50mm/hour که می تواند تا 100mm/hour افزایش یابد)  3- CRP مثبت 4- تغییر در تست های تیروییدی که بسته به اینکه بیمار در چه فازی از بیماری باشد متفاوت است ولی اکثراً علائم بالینی، با فاز هایپرتیروییدی همراهی دارند.

درمان در افراد مبتلا به SAT باید مبتنی بر درمان درد و تندرنس تیروییید باشد، برخی از بیماران نیاز به درمان ندارند چون یا علائمشان مختصر است و یا اینکه علائمشان در اثر گذشت زمان و تشخیص دیر بیماری کاهش یافته است.

برای درد بیمار می توان از داروهای ضد التهابی استفاده کرد که از آسپرین و NSAIDS می توان بهره برد. اگر استفاده از NSAIDS در عرض 2 الی 3 روز مفید واقع نشد می بایست قطع شود و درمان با پردنیزون آغاز شود. از پردنیزون می توان به عنوان درمان اولیه در بیمارانی با درد شدید، استفاده کرد. درمان موثر می بایست تا زمانی که درد و تندرنس از بین برود ادامه یابد و سپس به تدریج قطع شود.

تست های تیروییدی می بایست هر 4 تا 8 هفته برای بررسی وضعیت بیمار تکرار شوند . درمان در فاز هایپر تیروییدی معمولاً نیاز نمی باشد چون علائم مختصر و زود گذر هستند اما استفاده از بتابلاکرها می تواند در افراد دچار هایپرتیروییدی علامت دار مفید واقع شود.

در مورد فاز هایپو تیروییدی نیز معمولاً نیازی به درمان نیست. به هر حال در خانم هایی که دچار علائم هایپوتییروییدی می شوند نیاز به درمان با T4 یا همان لووتیروکسین می باشد همچنین در خانم های بدون علامتی که سطح TSH بیشتر از 10mu/l درمان با T4 پیشنهاد می شود. درمان با T4 را برای 6 تا 8 هفته با هدف اینکه TSH را در محدوده نرمال قرار دهیم ادامه می دهیم سپس مصرف T4 می بایست قطع شود و بیمار در عرض 4 تا 6 هفته مجدداً بررسی شود تا اینکه مطمئن شویم هایپوتیروییدی پایدار نشده است و یا اینکه بیماری دوباره عود نکرده باشد .

using up to date 2011