(هموپتزی)Hemoptysis

هموپتزی عبارت است از خلط حاوی رگهای خونی و یا خون واضح که از دستگاه تنفس دفع شود
هنگامی که در مدت 24ساعت بیش از 100میلی لیتر تا بیش از 600میلی لیتر خون همراه خلط دفع شود به آن هموپتیزی شدید یا
massive hemoptysis گفته میشود.

massive hemoptysis
عارضه تهدید کننده زندگی میباشد. هموپتزی با پر کردن راههای هوایی بیمار ممکن است باعث خفگی شود.

Etiology

ابتدا باید مشخص کنیم که خون خارج شده از دستگاه تنفس است یا از دستگاه گوارش!؟

(خون ناشی از دستگاه گوارش تیره بوده و PHآن اسیدی  است.)

در حالی که خون دفع شده از دستگاه  تنفس

روشن بوده و PH   آن قلیایی است.

شریانهای برونشی که از آئورت یا شریانهای بین دنده ی جدا میشوند منشا خونریزی در
برونشیت,برونشکتازی و تومرهای اندوبرونکیال میباشند.
شایع ترین محل خونریزیری ، راههای هوایی یا درخت تراکئوبرونکیال میباشد.

DIFFERENTIAL DIAGNOSTIC

منبع غیر از مجاری تنفسی تحتانی:
خونریزی نازوفارنکس
خونریزی گوارشی

منبع تراکوبرونشیال:
بدخیمی(کارسینوم برونکوژنیک،متاستازهای داخلی برونشی،کارسینویید برونشی و سارکوم کاپوزی)
برونشیت(حاد – مزمن)
برونشکتازی
برونکولیتیاز
ترومای مجرای هوایی
اجسام خارجی

منبع  خونریزی از پارانشیم ریه

a)      آبسه ریه

b)      پنومونی

c)       TB

d)      سندرم گودپاسچر

e)      گرانولوماتوز وگنر

f)       هموسیدوز ایدیوپاتیک ریوی

g)      پنومونیت لوپوسی

h)      کوفتگی ریه به علت تروما

i)        (توده قارچی)mycetoma

منبع بیماریهای عروقی اولیه ریه:

آمبولی ریه(PTE)
مالفورماسیونهای شریانی-وریدی
افزایش فشار وریدی ریه(CHF-MS)
پاره شدن شریان ریوی ثانویه به کاتتریزاسیون

علل متفرقه/نادر:

1. آندومتریوز ریوی
2.  داروهای ترومبولیتیک
3. اختلالات انعقادی سیستمیک

نکته  ی بسیار مهم:

شایعترین علل هموپتزی به هر مقدار برونشیت و کارسینوم برونکوژنیک میباشد
 ولی شایعترین علل هموپتزی شدید سل وبرونشکتازی هستند.

در بیش از 30%بیماران علتی برای هموپتزی یافت نگردیده است که به آن  هموپتزی ایدوپاتیک یا کروپتوژنیک گفته میشود

Evaluation

(سابقه و شرح حال)

شرح  حال:

برونشیت

پنومونی

آبسه ریه

برونشکتازی آمبولی ریه

سابقه بیماری های قبلی:

بیماری کلیوی(سندرم گودپاسچر-گرانولوماتوز وگنر)
بدخیمی ها
AIDS
SMOKE
تماس با آزبستوز
بیماری های خونریزی دهنده و داروهای ضد انعقاد

PHYSICAL EXAM:

مالش پلور یا فریکش راب(آمبولی ریه)

کراکل های منتشر یا موضعی(خونریزی پارانشیم)

انسداد مجاری هوایی(برونشیت مزمن)

رونکای واضح با یا بدون  ویز یا کراکل(برونشکتازی)

ارزیابی های تشخیصی

C.X.R
CBC
BUN/CR
U/A
آزمونهای انعقادی
رنگ آمیزی گرم واسید فاست خلط و
کشت خلط
برونکوسکوپی فیبرواپتیک
RIGID BRONHUSCOPY

در بیماران مشکوک به برونشکتازی ،انجام Ctscanو high Resolution scan انتخابی میباشد.

Treatment:

سرعت خونریزی وتاثیرآن بر تبادلات گازی میزان فوریت درمان را مشخص میکند.

1. خونریزی شدید:

•          حفظ تبادلات گازی

•          جلوکیری از ورود خون به نواحی سالم ریه

•          جلوگیری از خفگی بیمار

•          استراحت  ومهار نسبی سرفه ممکن است به توقف خونریزی  کمک نمایید

اگر منشا خونریزی مشخص و محدود به یک ریه باشد،ریه ی که خونریزی میکند باید در سطح پایینتری نسبت به ریه سالم قرار گیرد تا خون به ریه غیر بیمار نرود.

در بیمارانی که با وجود قرار گرفتن در وضعیت درست ،خطر ورود خون به ریه سمت مقابل وجود دارد باید از لوله داخل تراشه دو حفره ی برونش اصلی راست را از چپ جدا نمود
و راه دیگر استفاده از کاتتر بالون دار است.

در خونریزی های شدید ،لوله گذاری تراشه و تهویه مکانیکی ممکن است لازم باشد.
ضایعات داخل برونش توسط مداخله مستقیم برونکوسکوپی شامل سوزاندن ولیزر کردن درمان میشود.


خونریزی کم:
زمانی که خونریزی تنها به صورت رگه های خونی بوده  ویا مقدار خون خالص کم بوده وتبادلات گازی سالم باقی مانده باشد تشخیص علت هموپتزی بیشترین اهمیت را دارد

در صورتی که خونریزی با  وجود درمان زمینه ی یا گذشت زمان متوقف نشد ،هموپتزی از شریانهای براکیال توسط آمبولیزه کردن آنژیوگرافیک شریان برونشیال درمان میگردد
این درمان تنها باید در بیماران مبتلا به شدیدترین وخطرناکترین میزان هموپتزی انجام گردد زیرا احتمال آمبولیزه کردن  و به دنبال آن پاراپلژی وجود دارد

ودر انتهای طیف درمان
رزکسیون جراحی شیوه انتخابی در موارد ارژانس هموپتیزی شدید 
و یا درمان انتخابی و نهایی بیماری موضعی ریه که سبب خونریزی مکرر میشود میباشد.

نویسنده : دکتر گازرانی