• کهیر به دو شکل حاد و مزمن بر اساس مدت زمان بروز
• علایم تقسیم میشود
• کهیر حاد کمتر از 6 هفته و کهیر مزمن
• بیش از 6 هفته طول می کشد.
• کهیر، پلاک قرمز رنگ با اندازه و شکل متغیر، ادماتو و
• گذرا است، ضایعه منفرد، کمتر از 24 ساعت در محل خود باقی خواهد ماند.
• Acute Hives
کهیر در هر گروه سنی میتواند دیده شود.
کهیر در افراد آتوپیک بیشتر دیده می شود.
در برخی موارد علت کهیر ناشناخته باقی می ماند.
اما در کل علت کهیر را به واسطه رها شدن هیستامین توسط آلرژن ها (غذا، دارو، گرده ها) با وجود ایمونوگلوبین Eمی دانند
کهیرها به شدت خارش دار هستند.
خارش در انواع عمقی تر کهیر (آنژیوادم) کمتر است.
یافته های پوستی
پلاک ها رنگ صورتی تا گوشتی دارند، ادماتو بوده و این ادم گوده گذار نیست.
اندازه ضایعات متغیر است ولی همیشه گرد یا بیضی هستند واگر به
یکدیگر بچسبند، چند حلقه ای می شوند
پلاک ها به دلیل گسترش محیطی تغییر شکل و اندازه می دهند، جابجا می شوند و عود می کنند.
این بیماری شرایطی پویا دارد، ضایعات جدید پدید می آیند و ضایعات قدیمی خوب می شوند
ندرتاً تاول ها و ضایعات پوروپوریک همراه با تورم شدید دیده می شوند.
توزیع ضایعات به صورت سراسری (ژنرالیزه) و تصادفی است.
ضایعات خطی به نفع درموگرافیسم (کهیر مکانیکی) است.
آزمایشگاه
تست خاصی برای تشخیص کهیر وجود ندارد.
برای تشخیص کهیر حاد نیازی به بیوپسی نیست البته در تشخیص واسکولیت کهیری بیوپسی کمک کننده است.
تشخیص افتراقی
واسکولیت کهیری
بثورات دارویی
اگزانتم ویروسی
گزش ها(کهیر پاپولدار)
در افراد مسن پمفیکوئید تاولی
آنزیوادم ارثی
Chronic Hives
ضایعات کهیری بیش از6هفته طول بکشد را مزمن گویند
شرح حال
علت بیماری تنها در 20-5% بیماران شناسایی می شود.
این بیماری در سراسر جهان در همه سنین دیده می شود ولی از همه بیشتر بالغین جوان را گرفتار می کند.
کهیر مزمن را به آسانی می توان تشخیص داد ولی درمان آن بسیار مشکل است.
سیر بیماری غیرقابل پیش بینی است و ممکن است ماه ها و سال ها طول بکشد.
همه بیماران را باید از نظر این پنج مورد بررسی کرد (5i) :
خوردنی های شایع (Ingestants): غذاها، افزودنی ها، داروها (آنتی بیوتیک ها یا هر داروی جدید)
تنفس شدنی های (Inhalants): پر، گرد و غبار، گرده گیاه.
تزریق شدنی ها (Injections): داروها، گازگرفتگی و نیش زده شدن.
عفونت (Infections): باکتری، ویروس، قارچ، تک یاخته.
بیماری طبی (Internal dis): عفونت مزمن، SLE، بیماری های تیروئیدی.
یافته های پوستی
پلاک یا کهیرهای ادماتو، صورتی تا قرمز رنگ به اشکال گرد یا سایر اشکال دیده می شوند و جای ضایعات روی بدن تغییر می کند.
اندازه ضایعات از چند میلی متری شروع شده، می تواند تمام یک دست را بپوشاند.
پلاک ها می توانند با پیوستن به یکدیگر، اشکال چند حلقه ای ایجاد کنند و با گذشت زمان تغییر شکل و اندازه بدهند.
هر ضایعه مشخص، در عرض 24 ساعت ناپدید می شود ولی مداوم ضایعات جدید در حال شکل گیری هستند.
آزمایشگاه
زمانی که شرح حال و معاینه، یافته تشخیصی نداشته باشند، سراغ درخواست آزمایش بروید.
در بررسی آزمایشگاهی، CBC، گرافی سینوس ها، گرافی دندان ها (کشف آبسه های مخفی دندان)، کشت حلق یا تست های سریع آنتی ژن استرپتوکوک، بررسی هورمون محرک تیروئید (TSH) و آنتی بادی های ضد میکروزومی تیروئیدی (برای کشف بیماری های خود ایمنی تیروئید) را درخواست کنید.
تشخیص افتراقی
کهیر فیزیکی
اریتم مولتی فورم
واسکولیت کهیری
پمفیگوئید تاولی
درمان
در قدم اول آنتی هیستامین تجویز کنید.
برای مصرف در طول روز، آنتی هیستامین غیر خواب آور مانند دزلوراتادین (کلارینکس mg5)، ستریزین و فکسوفنادین تجویز کنید.
بلوک کننده های گیرنده هیستامینی H1 در ترکیب با بلوکرهای گیرنده 2H سایمتیدین یا رانیتیدین قابل استفاده هستند.
خط دوم درمان کهیر، استروئید خوراکی است، با این حال مصرف دراز مدت آنها برای درمان کهیر مزمن بحث برانگیز است.
در صورت شک به عفونت مخفی مانند آبسه دندانی می توان یک دوره درمان آنتی بیوتیکی تجربی را آزمود.
شپش مختص جامعه یا طبقه اجتماعی خاصی نبوده و تمام افراد جامعه را مخصوصا در فصول سرد سال ممکن است درگیر کند. شیوع این بیماری در کودکان بسیار بیشتر است و در جنس مونث شایع‌تر از جنس مذکر است.
ابتلا به شپش سر در تمام جوامع دیده میشود و برای مثال در بچه های مدارس ابتدایی کانادا در هر زمان حدود ۲% ابتلا به شپش سر وجود دارد به عبارتی دیگر ابتلا به شپش سر ارتباطی با وضعیت اقتصادی نداشته در تمام طبقات اجتماع ممکن است رخ دهد و حتی در مومیایی های مصر باستان هم رشک های مرده دیده شده است
این حشره، به دنبال تماس‌های نزدیک بین فردی یا هنگامی که افراد خانواده در فصول سرد برای تامین گرما لباس‌های بیشتری می‌پوشند و به صورت دسته جمعی زندگی می‌کنند، از شخصی به شخص دیگر انتقال می‌یابد.
معرفی شپش:
شپش حشره کوچکی به رنگ سفید مایل به خاکستری است که دارای دهانی مخصوص مکیدن خون، دو شاخک و سه جفت پای کوتاه است.
شپش یک انگل خارجی بدن انسان محسوب میشود. میتواند سر، بدن و عانه را آلوده کند. تخم شپش «رشک» نام دارد و بیضی شکل و سفیدرنگ و به اندازه ته سنجاق است و به مو و درز لباس‌ها می‌چسبد.
شپش در مو و لباس زندگی می‌کند و فقط به خاطر تغذیه روی سطح بدن می‌آید و خودش را به پوست بدن می‌چسباند و پوست را سوراخ کرده و بزاق خود را در زیر پوست تزریق نموده و با مکیدن خون، مواد زائدی را نیز از خود دفع می‌کند. همین تلقیح مواد زائد و بزاق به زیر پوست منجر به ایجاد برآمدگی قرمز رنگ خارش‌داری می‌گردد.
از نظر شدت و شیوع آلودگی به انواع شپش، عواملی چون سن، جنس، نژاد، وضعیت اقتصادی و اجتماعی موثر شناخته شده‌اند. آلودگی در تمام گروه‌های سنی دیده میشود ولی شپش سر در کودکان (سنین مدارس ابتدایی) شیوع بیشتری دارد.
نکته اینجاست که اگر چه به طور معمول شپش در جوامع فقیر و متراکم شایع‌تر است، ولی در شرایط همه‌گیری کلیه طبقات اجتماعی و اقتصادی جامعه را فرا می‌گیرد و حتی در جوامع چندنژادی مشاهده شده که شپش سر در سفیدپوستان شایع‌تر از سیاه‌پوستان است.
شپش سر چیست؟
شپش سر عفونتی انگلی است که توسط انگلی به نام پدیکولوس هومانوس کاپیتیس (PEDICULUS HUMANUS CAPITIS) ایجاد می شود.
شپش سر یک بیمارى انگلى است که در سراسر دنیا حتى در کشورهاى توسعه یافته نیز به
وفور مشاهده مى شود. شیوع بیمارى به وضعیت اجتماعى و اقتصادى خاصى محدود نشده و در
تمام سطوح جامعه یافت مى شود. على رغم شیوع بیمارى در جامعه آمار دقیقى از میزان
آن درکشور وجود ندارد.دختران بیش از پسران مبتلا مى شوند و بچه ها در سنین مدرسه
بیشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا هستند.
طول عمر این مزاحم‌هاى کوچک کمتر از ۳۰ روز است. اما هر شپش ماده بین ۵۰ تا ۱۵۰ عدد تخم به جا می‌گذارد که هر کدام از این تخمها در یک کپسول بسیار چسبناک قرار گرفته‌اند. این کپسول از فاصله تقریبا ۵ میلیمترى ریشه مو به مو می‌چسبد و به راحتى جدا نمی‌شود.
عامل بیمارى شپش سر چیست؟
عامل مولد بیمارى یکى از انواع شپش است که به طور اختصاصى موهاى سر را درگیر مى
کند. شپش بالغ با حرکت روى سر روزانه ۴ تا ۶ تخم روى موها قرار مى دهدکه به وسیله
یک اتصال محکم به موها متصل مى گردند که به نام رشک (Nit)
نامیده مى شوند که به رنگ سفید و چسبیده به ساقه مو مشاهده مى شود.
شپش سر حشره ای بدون بال است که در سر انسان زندگی کرده ، از آن تغذیه می کند.
شپش سر تقریبا هر چهار ساعت از خون تغذیه می کند.
دارای شش پا است که طوری طراحی شده اند که قادر به چنگ زدن به مو باشد ولی توانایی پریدن ندارد. شکستن هر پا (با شانه زدن ) باعث مرگ شپش خواهد شد.
اندازه آن حدود یک تا دو میلی متر است ، به عبارتی دیگر ریز، اما قابل مشاهده است .
شپش ماده بالغ طی عمر حدودا یک ماهه خود ، روزانه ۴ تا ۶ تخم می گذارد. این تخم ها به مو در نزدیکی پوست سر که دما و رطوبت مناسب را داراست می چسبند و پس از ۷ روز ، شپش ها از تخم سر بیرون می آورند و طی ۳ بار پوسته ریزی به شپش بالغ تبدیل می شوند
اولین علائم بالینی در سر، موقعی اتفاق می افتد که شپش شروع به حرکت می کند که معمولاً از حاشیه دو طرف سر شروع می شود و بعد به طرف مرکز سر گسترش می یابد. در این هنگام بیمار احساس خارش در سر می کند. به تدریج خارش سر افزایش یافته و در سر خراشیدگی با ناخن پیش می آید. گاهی در موارد پیشرفته غدد لنفاوی اطراف سر در ناحیه گردن برجسته می شود.
شپش سر انگلی است که روی پوست سر و موی انسان زندگی می کند و از خون و لایه های سطحی پوست تغذیه می نماید. شپش سر با شپش بدن تفاوت دارد و فقط در ناحیه سر دیده می شود.شپش ۲ تا ۴ میلیمتر طول دارد و به ندرت در حین معاینه با چشم دیده می شود .
اغلب آنچه که در بیمار مبتلا مشخص است تخم شپش (Nit) می باشد که به شکل بیضی شفاف تا سفید رنگ و حدود ۵/۰ میلیمتر به ریشه مو بطور مایل و در یک سمت مو می چسبد و به راحتی کنده نمی شود.
این تخمها به راحتی با شوره و ذرات پوسته سر و همچنین پوسته های سیلندری دور مو که اغلب رسوب تافت و نرم کننده های مو می باشند اشتباه می شود. تخم شپش به یک سمت مو در نزدیکی ریشه مو بطور مایل می چسبد و جدا کردن آن از موی سر با دست غیر ممکن است
مراحل زندگی شپش روی سر
بعد از انتقال انگل شپش از انسان آلوده به انسان سالم، انگل بالغ یکی دو ماه زندگی
می کند و انگل ماده در هر روز ۴-۶ تخم می گذارد که به ساقه موها می چسبند و شبیه
ذرات سفید مانند شوره دیده می شوند. این تخمها به بالغ تبدیل شده و این سیر همچنان
ادامه می یابد.
چگونه به شپش سر مبتلا می شویم؟
ابتلا به شپش سر در تمام جوامع دیده میشود و برای مثال در بچه های مدارس ابتدایی اروپای غربی در هر زمان حدود ۲% ابتلا به شپش سر وجود دارد به عبارتی دیگر ابتلا به شپش سر ارتباطی با وضعیت اقتصادی نداشته در تمام طبقات اجتماع ممکن است رخ دهد و حتی در مومیایی های مصر باستان هم رشک های مرده دیده شده است .
ازدحام جمعیت باعث می شود که شپش بتواند از سری به سری دیگر برود و از آنجایی که تماس نزدیک در بچه ها امری شایع است ، شپش سر بیشتر در این گروه سنی اتفاق می افتد ، هر چند هر کس در هر شرایط آب و هوایی ممکن است مبتلا شود.
طول مو، جنس ، سن و رنک مو تاثیری در انتقال شپش نداشته ، شامپو کردن معمولی باعث از بین رفتن یا پیشگیری از آن نمی شود و شستشو با سرکه هم تاثیری ندارد.
تراشیدن موها اگر چه موثر است اما راه حل مناسبی به شمار نیامده کاملا غیرضروری است .
شپش سر به هر حال از سر فرد دیگری به شما یا خانواده شما منتقل شده و شکستن زنجیره انتقال تنها با درمان موثر و برررسی تمامی موارد تماس میسر می شود.
چگونه مطمئن شویم که رشک را یافته ایم ؟
آنچه مهم است آن است که رشک را از شوره سر و سایر حالات مشابه افتراق دهیم، شوره سر در واقع پوست مرده است که به راحتی از مو جدا می شود. گاهی اوقات بقایای اسپری های مو هم ممکن است با رشک اشتباه شوند، اما توجه به چند نکته ما در تشخیص رشک کمک می کند: رشک ها همیشه یک شکل و تخم مرغی شکل بوده ، به مو در نزدیکی پوست سر چسبیده اند و عمدتا در گیجگاهها، بالای گوش ها و پشت گردن دیده میشوند و برای جدا کردن آن ها از مو استفاده از ناخن ها ضروری بوده ، به راحتی جدا نمی شوند.
به هر حال برای پیدا کردن تخم شپش می بایست با حوصله تمام از یک گیجگاه به طرف مقابل ، منطقه به منطقه مو را گشت و بهتر است این کار زیر نور مناسب انجام شده و البته استفاده از یک ذره بین هم می تواند کمک کننده باشد. ضمنا این دقت را هم باید معطوف داشت که نزدیکی زیاد سر به فرد مورد معاینه ، می تواند باعث منتقل شدن شپش به سر فرد معاینه کننده شود.
تشخیص چگونه داده مى شود؟
شک به بیمارى اولین قدم تشخیص شپش سر است. همانطوریکه پیشتر نیز ذکر شد موارد شپش
سر در تمام افراد جامعه حتى در افراد با رعایت بهداشت فردى بالا نیز ممکن است دیده
شود. خارش سر بخصوص خارش بدون علت در یک کودک در سنین مدرسه باید از این جهت مورد
بررسى قرار گیرد. به احتمال کم ممکن است بتوان شپش را از سر جدا کرد و با احتمال
بیشتر مى تواند رشک هاى چسبیده به موى سر را یافت. در افراد بخصوص کودکانى که
ضایعات عفونى مثل زرد زخم یا ضایعات شبه اگزمایى در ناحیه سر و پشت گردن به کرات
دیده مى شود احتمال وجود شپش را باید مدنظر داشت.
علائم ابتلا چیست؟
وقتى شپش روى سر راه مى رود یا از خون فرد تغذیه مى کند علائم اصلى بیمارى یعنى
خارش ایجاد مى شود. معمولاً خارش در ناحیه پشت سر و اطراف گوش ها بوده و یا دراین
نقاط از شدت بیشترى برخوردار است.
پس از چند روز تا چند هفته خارش تشدید مى گردد. مى تواند به همراه عفونت هاى سر،
چسبیدن موهاى سر به همدیگر و بزرگ شدن غدد لنفاوى پشت گردن باشد. اغلب شپش روى سر
به راحتى دیده نمى شود مگر در مواردى که تعدادى زیاد از شپش روى سر وجود داشته
باشد.
عوامل سرایت
شپش سر از طریق انتقال مستقیم از انسان آلوده به انسان سالم ایجاد می شود، خصوصاً
از طریق لوازم شخصی آلوده مثل شانه، کلاه، روسری، ملحفه و غیره به سرعت منتقل می
شود.
این بیماری در سنین مدرسه (۱۸-۷ سالگی) بسیار شایع تر از سنین دیگراست و در هر دو
جنس مذکر و مؤنث دیده می شود. هر چند در دختران به علت موهای بلند و پر حجم، بیشتر
دیده می شود. این بیماری اگر به مدت طولانی ادامه یابد ، احتمال گسترش آن به قسمت
های دیگر بدن وجود دارد.
انتقال چگونه صورت مى پذیرد؟
انتقال از یک فرد به فرد دیگر مى تواند از طریق تماس مستقیم یا استفاده از وسائل
شخصى دیگران مثل شانه، کلاه، شال، حوله و روسرى صورت گیرد. انتقال در افراد
خانواده به سرعت و سهولت رخ مى دهد. ابتلا قبلى به شپش ایمنى ایجاد نمى کند.
بنابراین یک فرد ممکن است بیش از یکبار به بیمارى مبتلا گردد.
چگونه به وجود شپش سر مشکوک شویم ؟بزاق و ترشحات شپش سر محرک بوده و باعث خارش قابل توجه می شود اما تقریبا همه افراد با اطلاع یافتن از وجود شپش سر در نزدیکان خود، ناگهان دچار خارش سر میشوند! بنابراین طبیعی است که صرفا وجود خارش کافی نبوده ، لازمست که معاینه و بررسی دقیق تری انجام شود خیلی از اوقات هم، مدرسه یا همسایگان ممکن است شما را از وجود شپش در دانش آموزان مطلع کنند و لازمست که شما خانواده خود را از این نظر بررسی نمایید.
شپش سر اغلب با چسبیدن به قاعده مو خود را از چشمان شما مخفی می کند، ضمن آنکه از نور و گرما هم گریزان بوده ، غالبا دور از تاج سر قرار می گیرد لذا بیشتر مشاهده رشک های چسبیده به سر است که شک به بیماری را بر می انگیزد.
این بیماری در اثر هجوم نوعی انگل خارش آور به بدن، ایجاد می شود. این انگل ها Sarcoptes scabiei نامیده میشوند، بسیار ریز بوده و دارای 8 پا میباشند (در مقایسه با حشرات که 6 پا هستند). اندازه آنها بسیار کوچک بوده و تنها به 3/1 میلیمتر میرسند. آنها در زیر پوست پنهان می شوند و سبب ایجاد خارش شدید در پوست شده که این خارش ها در شب به مراتب شدید تر می شوند. انگل هایی که منجر به بروز بیماری خارش می شوند، آنقدر کوچک هستند که با چشم های غیر مسلح قابل رویت نبوده و برای دیدن آنها حتماً باید از ذره بین یا میکروسکوپ استفاده کرد.
ابتلا به بیماری چگونه صورت می پذیرد؟
انگل های ناقل این بیماری سخت گیر و مشکل پسند هستند. آنها حداکثر برای 24 تا 36 ساعت می توانند در بدن میزبان زنده باقی بمانند. انتقال آنها تنها با برخورد مستقیم بدن به بدن از بیمار به فرد سالم امکانپذیر خواهد شد. به ندرت اتفاق می افتد که بر اثر دست دادن، آویختن لباس ها در کنار لباس های فردی که مبتلا به بیماری است، و استفاده از ملافه و پتویی که شب قبل توسط ناقل استفاده شده، به این بیماری دچار شد. برای انتقال بیماری حتماً برخورد فیزیکی باید صورت بگیرد، به همین دلیل هم هست که این مریضی در جوانانی که زندگی جنسی فعال تری دارند، بیشتر شایع می باشد. همچنین انواع دیگر برخورد فیزیکی مانند زمانی که مادر کودکش را در آغوش می گیرد، نیز می تواند دلیل انتقال بیماری به شمار رود. در طول مدت زمان مکرر، دوستان نزدیک و افراد خانواده نیز می توانند از طریق در آغوش گرفتن یکدیگر به این بیماری مبتلا شوند.
علائم و نشانه های بیماری چیست؟
این بیماری سبب بروز فرو رفتگی و برآمدگی های کوچکی در آرنج، مچ، بین انگشتان، کشاله ران، و زانو می شود. در آقایون معمولاً زائده هایی شبیه به جوش و یا کورک بر روی آلت تناسلی پدید می آید. باید توجه داشت که در تمام برآمدگی ها حشره وجود ندارد. در افراد بالغ حتی اگر هزاران فرو رفتگی و برجستگی بر روی پوست ایجاد شده باشد، چیزی بیش از 10 تا 15 حشره در بدن آنها وجود نخواهد داشت.
در کتاب های پزشکی از واژه نقب “burrow” سخن به میان آمده. این ها همان برآمدگی های 2 تا 3 میلیمتری هستند که ما بین انگشتان بوجود آمده و تقریباً غیر قابل رویت می باشند. البته این برآمدگی ها معمولاً با خراشیدگی های خطی که بزرگ و قابل مشاده هستند و به دلیل خارش های فراوان بر روی پوست بدن انسان ایجاد می شوند، اشتباه گرفته می شوند. باید توجه داشت که اساساً خارش سبب تخریب این گونه نقب ها می شود.
چه احساسی به بیمار دست می دهد؟
خارش یکی از مشخصه های بارز بیماری است. خارشی که انگل ها ایجاد می کنند، بیرحمانه و شدید است. در یک هفته اول خارش ملایم است، اما به مرور زمان شدت پیدا می کند و در طی یک تا دو ماه به جایی می رسد که خوابیدن تقریباً غیر ممکن می شود.
ماهیت “شبانه” خارش ها می تواند پرستار و پزشک را گمراه کند، چراکه کلیه بیماری هایی که علائمی از خارش در آنها وجود دارد، در شب شدت پیدا می کنند. دلیلش هم این است که در شب هنگام کمتر مسئله ای وجود دارد که ذهن فرد را نسبت به خارش منحرف سازد.
یکی از مشخصه های خارش در این نوع بیماری ماهیت بیرحمانه آن است. پس از چند هفته خارش شما را به هیچ وجه رها نمی کند. سایر بیماری هایی که با خارش همراه هستند، پس از یک مرحله خارش – که شامل ایجاد اگزما و کهیر نیز می شود- علائم بیماری به شدت کاهش پیدا می کند. تحت این نوع بیماری ها، ممکن است برای مدت زمان بسیار کوتاهی در خواب شبانه فرد اختلال ایجاد شود اما به آن حد نمی رسد که بیمار نتواند در شب استراحت کند و یا به دلیل خارش های مکرر از خواب بیدار شود
آیا امکان دارد که تشخیص بیماری نادرست باشد؟
معمولاً چنین اتفاقی می افتد؛ چرا که در مراحل اولیه برآمدگی ها شبیه به جوش های کوچک یا نیش پشه هستند، اما پس از گذشت چند هفته، زمانیکه بیماری به اوج خود می رسد، علائم نمود بیشتری پیدا کرده و کاملاً قابل تشخیص خواهد بود.
تحت چه شرایط خاصی امکان انتقال بیماری افزایش می یابد؟
افراد سالخورده و ضعیف که در خانه سالمندان و یا سازمان های مشابه دیگر نگهداری می شوند، ممکن است دچار بیماری شده و علائم خاصی را نیز از خود بروز ندهند. در این شرایط بیماری به صورت اپیدمی درآمده و فراگیر می شود. مبارزه با نمونه های اینچنین بسیار دشواربوده اما خوشبختانه تعداد آنها بسیار کم می باشد
اگر چه بهبود وضعیت بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی به شپش داشته است، اما همچنان این انگل گستردگی جهانی دارد، به طوری‌که در دهه گذشته در ایالات متحده آمریکا هر سال ۶ میلیون مورد ابتلا به شپش گزارش میشود.